สถาบันสังคมศาสตร์กาลิงคะ (KISS) จากเมืองภูพเนศวร ได้รับรางวัลการรู้หนังสือพระเจ้าเซจง ประจำปี 2565 ขององค์การยูเนสโก (UNESCO King Sejong Literacy Prize 2022) จากโครงการรู้หนังสืออันโดดเด่นของสถาบันฯ ตามความเห็นของคณะกรรมการตัดสินจากนานาชาติ
รางวัลการรู้หนังสือพระเจ้าเซจงของยูเนสโกได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลเกาหลีใต้ โดยเป็นรางวัลที่เชิดชูคุณูปการด้านพัฒนาการการรู้หนังสือโดยใช้ภาษาแม่ โดย KISS ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มสถาบัน KIIT ได้รับรางวัลในประเภท 'โครงการการศึกษาพหุภาษาโดยใช้ภาษาแม่เป็นพื้นฐาน' (Mother Tongue Based Multilingual Education programme) โดยรางวัลประกอบด้วยเงินบริจาคจำนวน 20,000 ดอลลาร์สหรัฐ, เหรียญรางวัล และประกาศนียบัตร
พิธีมอบรางวัลดังกล่าวจัดขึ้นโดยยูเนสโกที่ประเทศโกตดิวัวร์ ในวันที่ 8-9 ก.ย. 2565 เพื่อร่วมฉลองในวันรู้หนังสือสากล
โครงการดังกล่าวมีจุดมุ่งหมายเพื่อรับมือกับปัญหานักเรียนพื้นเมืองออกจากระบบการศึกษาในระดับชั้นประถม เนื่องจากมีอุปสรรคด้านภาษาในห้องเรียนและครูไร้ความสามารถที่จะรับมือกับห้องเรียนที่มีเด็กพูดกันหลายภาษาและมาจากหลายวัฒนธรรม
ทุกปี รางวัลการรู้หนังสือนานาชาติของยูเนสโก (UNESCO International Literacy Prize) จะเน้นหัวข้อเฉพาะ โดยในปีนี้เน้นที่การพลิกโฉมพื้นที่การเรียนรู้ (Transforming Literacy Learning Spaces) ซึ่ง KISS ถือเป็นสถาบันที่ 5 จากอินเดีย และเป็นสถาบันแรกจากรัฐโอฑิศาที่ได้รับรางวัลระดับนานาชาตินี้ รวมทั้งเป็นองค์กร NGO ลำดับที่ 3 และเป็นองค์กรด้านชนพื้นเมืองแห่งแรกที่ได้รับรางวัลนี้
KISS ซึ่งเป็นสถาบันสำหรับนักเรียนพื้นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในโลก ได้รับการยกย่องด้านการนำนวัตกรรมการสอนมาใช้เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ และสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและเศรษฐกิจของประชากรพื้นเมืองผ่านการศึกษา และทำให้รัฐโอฑิศาเป็นที่รู้จักของชาวโลกในด้านความพยายามในการเปลี่ยนแปลงอีโคซิสเต็มทางการศึกษา อีกทั้งยังเป็นวันเฉลิมฉลองอันยิ่งใหญ่สำหรับชุมชนพื้นเมืองเพราะนี่เป็นรางวัลสำหรับพวกเขาอย่างแท้จริง
KISS เป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่เมืองภูพเนศวร รัฐโอฑิศา ประเทศอินเดีย ก่อตั้งขึ้นในปี 2535-36 โดย ดร.อาชยุตา ซามานตา (Dr. Achyuta Samanta) นักการศึกษาชื่อดัง เพื่อส่งเสริมประชากรพื้นเมืองผ่านการศึกษา โดยเป็นสถาบันการศึกษาแบบอยู่อาศัยที่ไม่เสียค่าใช้จ่ายซึ่งให้การศึกษาแบบองค์รวม ฝึกสอนทักษะที่ครอบคลุม ตลอดจนเสริมสร้างศักยภาพด้านกีฬา
โครงการริเริ่มด้านการศึกษาที่ KISS ประกอบด้วยโรงเรียน, วิทยาลัย และมหาวิทยาลัย ที่ก่อตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจัดหาอาหาร, การศึกษา และเพิ่มขีดความสามารถให้กับเด็กชนพื้นเมือง
"ผมขอขอบคุณยูเนสโกที่ตระหนักถึงความพยายามและนวัตกรรมทางสังคมของเราในด้านการศึกษา, การอ่านออกเขียนได้ และการส่งเสริมชนพื้นเมือง สมัยเด็กผมต้องดิ้นรนเพื่อให้ได้รับการศึกษาที่เหมาะสม และตอนนี้ผมก็ทุ่มเททั้งชีวิตและจิตวิญญาณเพื่อจัดหาการศึกษาแบบองค์รวมให้แก่คนชายขอบหลายล้านคน" ดร.ซามานตากล่าวในข้อความ
KISS ได้พลิกชีวิตของเด็กพื้นเมือง 70,000 คน (ศิษย์ปัจจุบัน 30,000 คน และศิษย์เก่า 40,000 คน) โดยทางตรง และอีกประมาณ 700,000 คนที่อาศัยอยู่ในชุมชนพื้นเมืองโดยทางอ้อม โดย KISS Deemed-to-be University ซึ่งเป็นส่วนอุดมศึกษาของ KISS ถือเป็นมหาวิทยาลัยเพื่อนักศึกษาที่เป็นชนพื้นเมืองโดยเฉพาะแห่งแรกของโลก นอกจากนี้ KISS ยังมีวิวัฒนาการและการทำงานร่วมกับหน่วยงานและองค์กรต่าง ๆ ของ UN เพื่อดำเนินการตามโครงการริเริ่มต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาและการส่งเสริมศักยภาพ โดย KISS มีสถานะเป็นที่ปรึกษาพิเศษให้กับคณะมนตรีเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติ (ECOSOC) มาตั้งแต่ปี 2558 และอยู่ในเครือโครงการพัฒนาของสหประชาชาติ (UNDPI)
นับตั้งแต่ก่อตั้ง KISS เคารพในความหลากหลายของภาษาพื้นเมืองและภาษาถิ่น โดยมีการมุ่งเน้นอย่างต่อเนื่องเรื่องการสอนในชั้นเรียนระดับประถมศึกษาด้วยภาษาแม่ ก่อนจะเปลี่ยนไปใช้ภาษากลาง ซึ่งความพยายามบุกเบิกที่ไม่เหมือนใครของ KISS นี้ได้ก่อตัวขึ้นเป็นรูปธรรมในรูปแบบของ 'การศึกษาพหุภาษาโดยใช้ภาษาแม่เป็นพื้นฐาน' ในปี 2556
